DEELNEMERS
Foto's: Steef Fleur

Ik schijn vrij serieus te zijn en mijn hoofd is soms net een snelweg, met heel veel afslagen die allemaal weer een nieuw terrein blootleggen. Door te improviseren wordt die snelheid vertraagd, zodat ik op een landweggetje terecht kan komen en de tijd heb om om me heen te kijken en nieuwe dingen waar te nemen. Improviseren heeft te maken met niet weten wat er komen gaat, en daar een ruimte voor creëren om in het moment gezamenlijk een richting te laten ontvouwen. Zoals bij free-jazz muzikanten. Het is niet zo dat er geen regels zijn. Die kun je vooraf met elkaar bepalen en die kun je tijdens het proces ook weer oprekken als dat nodig is. Het vraagt ook om oefening, een muzikant die maar een paar akkoorden kent, die kan het geheel nooit naar grotere hoogte brengen. Je moet goed naar elkaar luisteren en van elkaar durven leren, zodat fouten tot iets nieuws kunnen leiden en je gezamenlijk iets creëert wat je vooraf nooit had kunnen bedenken.

Tijdens het improviseren komt er ook een luchtigheid over me heen die aanstekelijk lijkt te werken. Ik laat helemaal los of ik het wel goed doe en wat anderen van me denken. Zonder dat kritische stemmetje raak ik veel beter afgestemd op mezelf en op mijn omgeving en laat ik alles gaan. Dat zou je achteraf kunnen bestempelen als impulsief, maar dat is weer dat kritische stemmetje. Op dat moment is die reflectie er niet en lijken de dingen juist precies op het goede moment samen te vallen. Improviseren lijkt spannend omdat je je niet kan voorbereiden en dus weinig controle hebt. Maar omdat je zonder vastomlijnd idee ergens instapt, kun je juist helemaal in het moment zijn. Dan ben ik dicht bij mezelf en dat voelt tegelijkertijd vertrouwd en als nieuw.

Zonder dat kritische stemmetje raak ik veel beter afgestemd op mezelf en op mijn omgeving en laat ik alles gaan.

Ik probeer ook op werk in teams de kracht van improviseren in te brengen omdat je dan heel anders met elkaar om gaat. Degene die formeel de manager is, hoeft dan niet leidend te zijn. En uitgangspunten die we snel voor waar aannemen hoeven er dan helemaal niet toe te doen. Zo is er meer ruimte voor experimenten en voor nieuwe ideeën, maar ook voor ideeën van anderen. Omdat tijdens het improviseren de stap van iemand, de volgende stap van een ander aanzet, raak je als team onlosmakelijk verbonden. Om het te laten werken moet je de ander echt zien en je durven aan te passen tijdens het proces. Dat zorgt er voor dat je eigen perspectieven en mogelijkheden opgerekt worden. Improviseren geeft ruimte aan jezelf, aan het team, aan ideeën en dat alles leidt tot een betekenisvol proces.'

NIEUWSBRIEF